Հետ նայելով 1920 թվականին, երբ նոր էր կազմավորվել առաջին հանրապետությունը կարելի է ասել, որ պետության համար շատ դժվար էր ամեն ինչ։ Հիմնականում սով էր տիրում երկրում, ընտանիքները անապահով էին և անպաշտպան։ Համեմատելով 2020 թվականի Հայաստանի հետ կարելի է ասել, որ երբ նոր պետկան մարմինները եկան երկիրը այդքան էլ վատ պայմաններում չէր, սակայն վերջին պատերազմից հետո պետությունը ընկավ վատ դրության մեջ։ Տիրում է հետպատերազմյան ծանր իրավիճակ, շատացել է արտագաղթը և ընտանիքների անապահովության մակարդակը մեածանում է։ Պատերազմից բացի այս վիճակին նաև ազդեց Քովիդի տարածումը։
1920 թվականին հայեը ձգտում էին հողերը հետ բերել Սևրի պայմանագրով։ Արտաքին քաղաքականություն էին վարում։ Կար ազգային պատվիրակություն, որը պաշտպանում էր Հայաստանի Հանրապետության շահերը։ Իսկ 2020 թվականի դրությամբ կարելի է ասել, որ արտաքին քաղաքականությունը, կարծես թե լիովին բացակայում է և երկիրը անկում է ապրում։
Աննա Խաչատրյան 